IL-VĠILI TAL-GĦID F’SAN PIETRU – ĠWANNI PAWLU II

Traduzzjoni ta’ Fabian Mangion, Pubblikazzjoni Reliġjon u Ħajja, 2011.

Isem Fabian Mangion illum mhux ġdid fil-qasam tal-pubblikazzjonijiet. Is-sena 2010 rat żewġ pubblikazzjonijiet tiegħu bl-isem ta’ L-Aħħar Ikla fil-Lateran – Ġwanni Pawlu II (traduzzjoni tiegħu mit-Taljan, pubblikazzjoni RUĦ), u Xbihat Qaddisa fit-Toroq tal-Isla.

Din is-sena RUĦ qed tippubblika traduzzjoni oħra mill-pinna ta’ Mangion, bl-isem ta’ Il-Vġili tal-Għid f’San Pietru, u li tiġbor fiha s-sebgħa u għoxrin omelija (daqs in-numru ta’ snin kemm dam Papa) tal-Papa waqt il-vġili ta’ Sibt il-Għid. Dan hu ktieb ta’ 125 paġna, bi “Preżentazzjoni” tal-Arċisqof Emeritus ta’ Malta, Ġużeppi Mercieca, u b’ “Daħla” tal-istess traduttur.

Il-vġili jinftehmu bħala “stennija” tal-qawmien ta’ Kristu mill-mewt. It-traduttur jikteb hekk dwar Papa Ġwanni II: “L-umanità ta’ tmiem it-tieni millennju u tal-ftuħ tat-tielet millennju sabet fih patrijarka.” Ifakkar ukoll li l-kliem tal-anġlu tal-qawmien kien ukoll il-motto ta’ dan il-Papa: “Non abbiate paura”, kliem li qal fl-Omelija tal-Bidu tal-Pontifikat tiegħu fit-22 ta’ Ottubru 1978. Fid-“Daħla” Mangion ifakkarna wkoll fl-aħħar jum li l-Papa għadda ħaj, jum iddedikat għat-talb, u anki fl-eluf li żaruh waqt il-velja tal-Papa mejjet. Mangion isejjaħ lill-Papa anki “missier bla preċedent u għalliem fil-fidi... bniedem kbir ta’ talb li għex f’komunjoni, intima u kostanti, mal-Mulej.”

Il-Vġili tal-Għid f’San Pietru jiġbor fih 27 omelija, mill-14 ta’ April 1979 sas-26 ta’ Marzu 2005, ftit qabel il-mewt ta’ dan il-Papa Pollakk. F’dan il-ktieb Mangion jinsisti ħafna fuq ir-rabta li minn dejjem Papa Ġwanni Pawlu II kellu ma’ Kristu, l-aktar waqt il-passjoni tiegħu. Qabel l-omeliji nnifishom insibu talba miktuba mill-istess Papa ddedikata lill-“Mulej Ġesù Msallab u Rxuxtat”.

Il-ktieb huwa wkoll mżewwaq b’21 xbieha (abjad u iswed) ta’ pitturi marbutin mat-tema tal-Irxoxt u xi episodji bibliċi oħra, xogħol ta’ artisti kbar bħal Rubens, Bellini, Gerard Seghers, Tiziano, Mantegna, La Farge, Lorenzo Lotto, Raffaele Sanzio, Tintoretto u oħrajn. Huma kollha xogħlijiet li jinsabu f’mużewijiet jew palazzi mifruxin f’pajjiżi differenti u li nħadmu bejn is-seklu 14 u żminijiet aktar reċenti.

Interessanti u mill-isbaħ huma l-omeliji fihom infushom, imsejsa fuq bosta siltiet mill-Bibbja, b’riflessjonijiet mill-Papa nnifsu, b’sentenzi u ċitazzjonijiet bil-Latin, u dawk kollha indirizzati lill-folol kbar li kienu jinġabru minn bosta pajjiżi differenti biex jisimgħu kliem il-Papa daqshekk maħbub, u li l-Papa nnifsu kien jindirizza bħala “Ħuti”.

Wieħed ma jridx jinsa bravura oħra, apparti l-messaġġ tal-Kotba Mqaddsa u kliem il-Papa; u din hija l-kapaċità tat-traduttur. Fabian Mangion b’sabar u b’sengħa jirnexxilu jwassal kliem il-Papa mit-Taljan permezz tal-isbuħija ta’ lsienna, l-Ilsien Malti, ilsien li llum nafu jħabbatha ma’ lsna ħafna ikbar minnu bħall-Ingliż, it-Taljan, il-Franċiż, l-Ispanjol u l-bqija. U dan għax bħala bażi għandu l-element Għarbi-Semitiku li maż-żmien tħallat ma’ elementi aktar moderni bħall-Isqalli, it-Taljan u l-Ingliż, biex b’hekk seta’ jimxi mal-ħtiġijiet ġodda tal-ħajja preżenti.

Dan hu ktieb li jintrabat partikolarment ma’ żmien il-Għid, imma faċilment jista’ jinqara bi pjaċir matul is-sena kollha. Huwa joffri opportunità biex il-qarrej jinġabar u jirrifletti, mela stedina biex japprezza l-ħajja, is-sagrifiċċju ta’ Kristu fuq is-salib u b’hekk ikun iktar ferħan.

Patrick Sammut